Chủ đề: “Every Minute Counts - Mỗi phút đều giá trị”
Ngày 29 tháng 10 hằng năm, cộng đồng y tế toàn cầu cùng hướng về Ngày Đột quỵ Thế giới, do Tổ chức Đột quỵ Thế giới (WSO) khởi xướng từ năm 2006. Đây là dịp để nhắc nhở mỗi người: Đột quỵ có thể phòng ngừa được, và nếu phát hiện sớm – xử trí kịp thời, chúng ta có thể cứu sống người bệnh, giảm tối đa di chứng nặng nề.
Năm 2025, WSO lựa chọn chủ đề “Every Minute Counts” – “Mỗi phút đều giá trị”, gửi gắm thông điệp mạnh mẽ: mỗi giây phút trôi qua khi đột quỵ xảy ra là hàng triệu tế bào não bị hủy hoại. Phản ứng nhanh không chỉ cứu mạng mà còn cứu lấy chất lượng sống của người bệnh.
Gánh nặng toàn cầu và thực tế tại Việt Nam
Theo WSO, mỗi năm thế giới ghi nhận hơn 12 triệu ca đột quỵ mới, nghĩa là cứ 3 giây lại có một người bị đột quỵ. Đột quỵ hiện là nguyên nhân tử vong đứng thứ hai toàn cầu và là nguyên nhân hàng đầu gây tàn phế ở người trưởng thành. Ước tính, cứ 4 người trưởng thành sẽ có 1 người bị đột quỵ trong đời – con số đáng báo động cho toàn xã hội.
Tại Việt Nam, thống kê của Bộ Y tế cho thấy, mỗi năm có khoảng 200.000 người bị đột quỵ, trong đó một nửa tử vong hoặc mang di chứng nặng nề.
Đáng chú ý, bệnh đang ngày càng trẻ hóa – không ít trường hợp xảy ra ở người dưới 45 tuổi, chủ yếu do stress, hút thuốc lá, lạm dụng rượu bia, ít vận động, ăn mặn và tăng huyết áp không kiểm soát.
Những con số ấy là hồi chuông cảnh tỉnh cho tất cả chúng ta: đột quỵ không chừa một ai, nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa và can thiệp hiệu quả nếu được phát hiện sớm.
Vì sao “Mỗi phút đều giá trị”?
Khi một cơn đột quỵ xảy ra, não bộ mất đi nguồn máu nuôi, hàng triệu tế bào thần kinh bắt đầu chết dần chỉ sau vài phút. Càng chậm trễ, vùng tổn thương càng lan rộng – đồng nghĩa với việc người bệnh đối mặt với nguy cơ tử vong hoặc tàn phế suốt đời.
Nhận biết sớm đột quỵ – Ghi nhớ quy tắc FAST
Để nhận biết nhanh các dấu hiệu cảnh báo đột quỵ, hãy ghi nhớ quy tắc F.A.S.T – ngắn gọn, dễ nhớ, và có thể cứu mạng người:
- F – Face (Khuôn mặt): Mặt có bị méo, miệng lệch khi cười?
- A – Arm (Cánh tay): Tay hoặc chân một bên có yếu, tê, không nhấc lên được?
- S – Speech (Lời nói): Có nói ngọng, nói khó, hoặc không nói được?
- T – Time (Thời gian): Nếu xuất hiện bất kỳ dấu hiệu nào trên – hãy gọi cấp cứu 115 ngay lập tức!
Phòng ngừa đột quỵ – Bắt đầu từ hôm nay
Mỗi phút bạn hành động là thêm một phần não được cứu. Đừng chờ đợi, đừng thử mẹo dân gian hay tự điều trị tại nhà.
Phòng bệnh luôn là biện pháp hiệu quả và tiết kiệm nhất. Trạm Y tế xã Ô Diên khuyến cáo mỗi người có thể giảm nguy cơ đột quỵ bằng những việc làm đơn giản:
- Kiểm soát huyết áp, đường máu và mỡ máu định kỳ.
- Bỏ thuốc lá, hạn chế rượu bia, ăn giảm muối, tăng rau xanh và trái cây.
- Tập thể dục đều đặn ít nhất 30 phút mỗi ngày.
- Giữ tinh thần thoải mái, ngủ đủ giấc, tránh stress kéo dài.
- Khám sức khỏe định kỳ, đặc biệt với người có bệnh tim mạch, tiểu đường, tăng huyết áp.
Một lối sống lành mạnh không chỉ giúp phòng ngừa đột quỵ mà còn bảo vệ toàn diện sức khỏe tim mạch và trí não.
Hưởng ứng Ngày Đột quỵ Thế giới 29/10/2025, hãy cùng chung tay lan tỏa nhận thức, hành động vì một Việt Nam khỏe mạnh – không còn nỗi lo đột quỵ.
Nguồn tham khảo:
- World Stroke Organization (WSO) – World Stroke Day 2025: Every Minute Counts.
- WSO Global Stroke Fact Sheet 2025.
- Bộ Y tế Việt Nam – Báo cáo thực trạng đột quỵ và bệnh tim mạch.
- WHO – Campaign: “Time is Brain” (Precious Time for Stroke).
